Malatya’da deprem sonrası göç konusu ele alındı

Malatya Büyükşehir Belediyesi Sanat Merkezi Konferans Salonu’nda düzenlenen programa Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er, Malatya Kent Konseyi Genel Sekreteri Dr. Hasan Batar, Battalgazi Belediye Başkan Yardımcısı İsmet Sarıgül,  Malatya Turgut Özal Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İlhan Erdem, kamu kurum ve kuruluş temsilcileri, muhtarlar, akademisyenler, üniversite öğrencileri ve STK’ların temsilcileri katıldı. 

Çalıştay öncesi düzenlenen panelde; Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Sağır tarafından “Göçün Psikolojik Etkileri”, Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikoloji Bölümü Arş. Gör. Hakan Sarıyıldız tarafından “Göç Sonrası Aidiyet ve Kimlik”, Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Araştırma Merkezi’nde    Uzm. Klinik Psikolog Menekşe Baloğlu tarafından “⁠Göç Sonrası Psikososyal Uyum” konuları ele alındı. Programın moderatörlüğünü ise İnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden Prof. Dr. Gökhan Tuncel yaptı.

Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının akabinde başlayan programda konuşan Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er,  depremin ardından, şehrimizin her anlamda yeniden inşa edilmesi, yalnızca altyapı ve fiziksel yapıların yeniden kurulmasıyla mümkün olmayacağını belirterek,  psikososyal iyileşmenin de önemli olduğuna değindi. Bu kapsamda düzenlenen çalıştay programının çok anlamlı olduğunu söyleyen Er, “Deprem ve sonrasında yaşanan psikososyal etkilerini tartışarak, bu süreçte halkımızın ihtiyaçlarına, travmalarına ve psikolojik durumlarına yönelik çözümlerin orttaya konulması takdire şayandır. Bunun için akademisyenlerimizin kıymetli katkılarına, sivil toplum kuruluşlarımızın desteğine ve siz değerli katılımcıların önerilerine her zaman ihtiyacımız olacaktır” dedi.

Burada Yapılan Tartışmalar Yarın Daha Güzel Bir Malatya İçin Atılan Adımlar Olacaktır 

Bugün burada yapılan tartışmaların, yarın daha güzel bir Malatya için yeni adımların atılmasına öncülük edeceğini vurgulayan Er “Malatya’mız, sadece bir geçiş noktası değil, yaşamak ve geleceğe umutla bakmak isteyen herkesin kendini ait hissedeceği bir şehirdir. Hepimiz bu şehrin sadece sakini değil, sahibi olarak gayret gösteriyoruz. Hep birlikte, bu azmi ve kararlılığı göstererek şehrimizi güçlü, dayanıklı, sağlıklı ve huzurlu bir yer haline getireceğiz” dedi.

Malatya Kent Konseyi Genel Sekreteri Dr. Hasan Batar, Malatya'mızın göç sebebiyle sosyal, ekonomik, kültürel, kent kimliği ve benzeri konularda göçün etkilerini değerlendirmek, bununla ilgili projeksiyon ortaya koyabilmek, yerel yönetimlerimiz başta olmak üzere diğer kamu kurumlarının da bu oluşturulan projeksiyonla beraber tedbir alması, bu konularla ilgili çalışmalar yürütülebilmesi açısından yapılan bu çalışmanın çok kıymetli olduğunu söyledi.  

Yerel yönetim tarafından deprem sonrası birçok fiziki çalışmaların yapıldığını söyleyen Batar, “Şehrin ihtiyacı olan sosyal, psikolojik, kültürel yönlerini Malatya Kent Konseyi, sivil toplum örgütlerimiz ve üniversitelerimiz ele almak zorundadır. Bizlerin böyle bir sorumluluğu olduğunu düşünüyorum. Biz bu görev ve sorumluluk bilinciyle çalışmalarımızı yerine getirmek için gayret sarf ediyoruz. Şehir fiziken yükselirken aynı zamanda sosyolojik olarak da yükselmek durumundadır” dedi.

Malatya Turgut Özal Üniversitesi ve Malatya İnönü Üniversitesi adına konuşmalarını yapan Prof. Dr. İlhan Erdem,  tarihin belki de görebileceği en büyük depremlerden birinin Malatya'da yaşanmasıyla birlikte deprem sonrası sürecin insanları farklı ihtiyaçlara yönlendirdiğini söyledi.  Erdem “İlk zamanlar fiziksel ihtiyaçlar önemliyken deprem sonrasında ise psikolojik ve sosyal açıdan topluma olan etkileri önemli hale geldi. Bunlara çözümler üretmemiz lazım” dedi.

Çalıştay kurulu adına konuşan İnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gökhan Tuncel “Şehrimiz fiziki olarak yeniden kuruluyor. Sosyal ve kültürel olarak yeniden inşa ediliyor. Yeniden şehir inşa edilirken birçok şey değişiyor. Depremle ilgili bize süreci hatırlatacak şehrimizde belgeseller hazırlanmalı, binalar inşa edilirken kültürümüzü yaşatabilmemiz ondan sonraki nesillere aktarabilmek adına da yapılaşmayı da ona göre yapmamamız gerekmektedir. Bunlarla ilgili çok konuşuluyor ve eksikleri çok dile getiriliyor. Ama usanmak ve küsmek olmamalı, mutlaka bunları dile getirmemiz lazım bu anlamda çalıştayların önemli olduğunu düşünüyorum. Şehirler inşa edilirken, genelde fiziki ve ekonomik tarafa bakıyor. Bizde en çok öne çıkan şey şehrimizin endüstri şehri olması, sanayi şehri olması, büyükşehir olması, turizm şehri olması bunlar söylüyoruz. Maalesef insanımız, yöneticilerimiz odaklandıkları şey planlı şehir olması fiziki olalım ama bunları yaparken de sakinliği unutursak, merhameti, çocukları unutursak o zaman çok da iyi bir inşa faaliyeti yapmamış oluruz. Deprem sonraki göçün ve göçüp gelenler için psikolojik olarak değerlendirmeler yapılması gerekiyor” dedi.

“Göçün Psikolojik Etkileri” konusu üzerine konuşmalarını yapan Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Sağır, Depremle yaşanan olumsuz koşulların sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik zorlukları da içerdiğini söyleyerek “Psikolojik sorunların çocuklar, yaşlılar ile yatalak hastalar ve ev sahipleri üzerinde farklı etkilere sebebiyet verdi. Çocuklar resimlerinde evlerini, mahallerini yeniden çizmeye çalıştılar. Ev sahiplerinin, misafirleriyle gösterdiği tutum, onlara geçici olarak kalacakları hissi vermesine neden oldu. Herkesin yaşadığı psikolojik etki farklıydı. Panik, korku, belirsizlik ve gelecek kaygısı insanlara acı veriyordu. Bunları iyileştirme adına yapılan her türlü çalışma çok kıymetli” dedi.

“Göç Sonrası Aidiyet ve Kimlik” konusu üzerine konuşan Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikoloji Bölümü Araştırma Görevlisi Hakan Sarıyıldız, deprem ve göçün sadece fiziksel kayıplara değil, aynı zamanda kimlik ve aidiyet duygusuna da büyük zarar verdiğini ifade ederek, başta deprem olmak üzere diğer tüm doğal afetler bireylerin yalnızca fiziksel kayıplar yaşamalarına neden olmadığını belirtti.   Sarıyıldız, deprem nedeniyle yaşanılan fiziksel kayıpların, psikolojik etkilerin aslında beraber ele alınması gerekliliğini vurgulayarak, “Bizim kimliğimiz ve aidiyetimiz depremle etkilenir. İsterseniz siz şehir dışına çıkın, isterseniz aynı ilde kalın. Sizin kimliğiniz ve aidiyet duygunuz belli bir süreliğine, sarsılabilir ve yıkılabilir ne yazık ki” dedi.

“Göç Sonrası Psikososyal Uyum” konusunu anlatan Malatya Turgut Özal Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Araştırma Merkezi’nde    Uzm. Klinik Psikolog Menekşe Baloğlu “Göç edenler bir taraftan kendi kültürel değerlerini korumaya çalışırken bir taraftan da gittikleri yerdeki sosyokültürel ortama uyum sağlamaya çalışmaktadırlar. Psikososyal uyum, bu sürecin sağlıklı bir şekilde yönetilmesini ifade eder ve bireylerin yeni çevrelerine adapte olabilmelerini içerir. Konut ihtiyacı, çocukların eğitime devam etmesi, okul ortamına alışması ebeveynlerin iş bulma ve iş ortamına uyum sağlaması, ötekileştirilme gibi birçok neden ile psikososyal uyumlar gecikebilir” dedi.

Programın ikinci oturumunda oluşturulan çalıştay masalarında göçün psikolojik etkileri, göç sonrası aidiyet ve kimlik, göç sonrası psikososyal uyum üzerine uzman kişiler eşliğinde katılımcılar da çalışmaya katılarak konuyu derinlemesine ele alarak çeşitli öneriler ortaya koydular. Malatya Kent Konseyi’nden verilen bilgiye göre, çalıştay kapsamında görüş ve önerilerin bir rapor şeklinde çok yakın zamanda kamuoyunun bilgisine sunulacağı belirtildi.