Kasım ayı üretici-market ve girdi fiyatlarındaki değişimler açıklandı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), 20 yıldır yürüttüğü aylık üretici ve market fiyat analizi ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ilişkin Kasım ayı sonuçlarını açıkladı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nden (TZOB) yapılan yazılı açıklamada, fiyat verilerinin masa başında değil, sahada ve belgeli olarak bölge odaları aracılığıyla toplandığı vurgulandı.

Açıklamada, üretici ve tüketici fiyatlarındaki farklılıkların nedenlerinin kamuoyuna doğru aktarılmasının önemine işaret edilerek, kampanyalı veya düşük kalibreli ürün fiyatlarının genel ortalamayı yansıtmadığı ve TZOB verilerinin tüm Türkiye'den alınan fiyatların ortalaması olduğu belirtildi.

Üretici-Market Fiyat Farkında Zirve Mandalinada

Kasım ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en yüksek olduğu ürün mandalina oldu. Üreticide 6,20 TL olan mandalina, markette 30,56 TL'den satılarak yüzde 392,86 fiyat farkıyla listenin başında yer aldı.

Mandalinayı; yüzde 206,87 ile portakal, yüzde 203,80 ile ıspanak, yüzde 191,39 ile maydanoz ve yüzde 189,17 ile havuç izledi.

Market fiyatı üretici fiyatına göre; mandalinada 4,9 kat, portakalda 3,1 kat, ıspanakta 3 kat, maydanoz, havuç ve kuru incirde ise 2,9 kat yükseldi.

Kasım Ayında En Fazla Artan Ürünler

Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 149,5 ile pırasa oldu. Pırasayı, yüzde 118,3 ile ıspanak, yüzde 71,7 ile fındık, yüzde 58,5 ile Antep fıstığı takip etti.

Markette fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 55 ile marul olurken, marulu yüzde 46,6 ile portakal ve yüzde 43,3 ile kuru soğan izledi.

Üreticide En Çok Patates Arttı, Portakal Düştü

Kasım ayında üreticide fiyatı en çok artan ürün yüzde 34,9 ile patates oldu. Patatesi yüzde 34,6 ile salatalık, yüzde 17,2 ile pırasa ve yüzde 15,8 ile kuru incir takip etti.

Üreticide en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 43,1 ile portakalda görüldü. Portakalı; yüzde 38 ile mandalina, yüzde 36,5 ile karnabahar ve yüzde 30,8 ile kabak izledi.

Fiyat Değişiminin Nedenleri

TZOB, Kasım ayı fiyat hareketlerinin temel nedenlerini şöyle sıraladı:

Adana'da tarım işçilerini organize eden elçi gruplarının 10 günlük grevi, erkenci mandalina hasadını geciktirdi ve ürün dalında kalarak değer kaybetti.

Rusya'nın alternatif ülkelere yönelmesi, ihracatta daralmaya, iç piyasada ise arz fazlasına yol açtı.

Mandalinada bu yıl var yılı yaşanması rekolteyi artırdı, fiyatları geriletti.

Karnabahar ve kabakta arz fazlalığı; soğan ve patateste ise depolama ve işçilik maliyetleri fiyat değişimlerini etkiledi.

Salatalık ve pırasada arz düşüşü, kuru incirde ise talep artışı fiyatları yukarı çekti.

Girdi Maliyetlerinde Artış Sürüyor

Kasım ayı girdi fiyatlarında artış devam etti. TZOB'un saha verilerine göre:

Aylık bazda; amonyum nitrat gübresi %5,6, amonyum sülfat %4,2, üre %2,5, 20.20.0 kompoze %2,1, DAP gübresi %0,3 arttı.

Yıllık bazda; üre gübresi %65,5, kompoze gübre %47,5, amonyum nitrat %45,5, DAP gübresi %45,1 yükseldi.

Süt yemi aylık %1, besi yemi %0,7; yıllık ise sırasıyla %28 ve %29,8 arttı.

Tarım ilacı fiyatları yıllık %13,6, elektrik %12,8, mazot ise aylık %2,9, yıllık %29,9 artış gösterdi.

Kaynak : PERRE