10673,10%-5,38
41,16% 0,11
48,02% -0,23
4614,27% 0,53
7402,34% 1,10
Anahtar Parti Adıyaman İl Başkanı Emircan Ahmet Alsan, yaptığı açıklamada yaşanan krizi “öngörüsüzlük ve yönetimsel zaafiyetlerin sonucu” olarak nitelendirdi.
Alsan: ‘Küçük bir sorun büyük felakete dönüştü’
Anahtar Parti Adıyaman İl Başkanı Emircan Ahmet Alsan, yaşanan tabloyu şu sözlerle değerlendirdi:
“Riskler zamanında öngörülmez ve yönetilmezse, küçük bir sorun bile büyük bir ekonomik ve sosyal felakete dönüşebilir. Türkiye şap krizinde bu gerçekle yüzleşti. Riskler yeterince öngörülmedi, alınan önlemler yetersiz kaldı, güçlü eylem planları devreye sokulamadı. Sonuç olarak yönetimsel zayıflık krizi derinleştirdi ve milyarlarca dolarlık zararın önüne geçilemedi.”
Virüsten bayrama: İhmal zinciri
Şap virüsünün SAT-1 varyantı ilk olarak İran’da görülmüş, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bu durum aylar öncesinden raporlanmıştı. Türkiye’de ilk vaka 2 Mayıs’ta tespit edildi. 8 Mayıs’ta ise 1,5 milyon doz aşının sahaya sürüldüğü duyuruldu.
Başkan Alsan, bu sürecin yalnızca başlangıç olduğunu, esas sorunun risk yönetiminde yaşandığını ifade ederek şunları söyledi:
“Risk yönetimi yalnızca ilk müdahaleyle sınırlı değildir. Doğru yönetim, öngörülmeyen durumlara ve handikaplara da hazırlıklı olmayı gerektirir. Kurban Bayramı bu handikaplardan biriydi. Hayvan hareketliliği etkin ve doğru hesaplanamadı, sahada yeterli teknik personel bulunmadı, aşılamaların denetimi yapılmadı. Riskin her aşaması sistematik biçimde yönetilemedi. Bayram dönemi öngörüsüzlükle birleşince kriz daha da derinleşti.”
Aşı tartışması: ‘13 milyon doz uygulandıysa sorun neden büyüdü?’
Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri, Mayıs’tan bu yana 13 milyon doz aşının sahaya ulaştırıldığını açıkladı. Ancak resmi kayıtlara göre ülkede 17 milyon civarında büyükbaş hayvan bulunuyor. Fiili sayının ise 13–14 milyon arasında olduğu belirtiliyor.
Alsan bu noktada kritik sorular yöneltti:
“Eğer ülkenin %60’ı risk altındaysa, en az 10 milyon hayvanın acil aşılanması gerekir. O halde gerçekte kaç hayvana aşı yapıldı? 13 milyon doz uygulandıysa, sorun neden bu kadar büyüdü? Saha gözlemleri birçok bölgede hayvanların aşılanmadığını, aşılananların da yeterli bağışıklık kazanmadığını ortaya koyuyor. Bu tablo, aşı tedariki ve uygulamasında ciddi zaafiyetler olduğunu gösteriyor.”
‘Üretici sahipsiz bırakıldı’
Anahtar Parti İl Başkanı Alsan, devletin kriz anında üreticisinin ve köylüsünün yanında olması gerektiğini vurguladı.
“5000 yıllık devlet geleneğimiz, bilgi, teknoloji ve tecrübemiz olmasına rağmen vizyoner bir duruş gösterilemedi. İki yıl önce SAT-2 salgınında başarılı bir sınav verilmişti. Antrenmanlı olmamıza rağmen bugün aynı başarı tekrarlanamadı. Mevcut yönetim üreticinin ve köylünün yanında olduğunu kanıtlayamadı.”
5 milyar dolarlık kayıp ve değişim ihtiyacı
Alsan, şap krizinin bilançosunun ağır olduğunu belirterek, 5 milyar dolarlık zararın hâlâ hesaplanamadığını söyledi.
“Hayvancılık sektöründe oluşan kayıpların telafisi zor. Vatandaşın emeği heba edildi, üretici ve köylü sahipsiz bırakıldı. 5 milyar dolarlık zararın hesabı hâlâ verilebilmiş değil. Bu tablo, Türkiye’de değişim ihtiyacını açıkça ortaya koymaktadır.”
Kaynak : PHA
